Gümüş Balığı

Gümüş balığı ya da diğer adıyla Atherina, gümüş balığıgiller ailesinin bir üyesi olup kemikli bir balık çeşididir. Tropikal iklim bölgelerinin denizlerinde, ılık denizlerde ve sahillerimizde yer alan bir balık türüdür. Gümüş balığının boyu 15 cm ebatlarındadır. Yaşadıkları denizin kumsal kısımlarını çok seven bir balıktır. Bazı türleri tatlı sularda da yaşamaktadır. Deniz yüzey kısmına yakın dolaştıkları için çok çabuk avlanırlar. Her mevsimde bulunan bir balık olmasına karşın, en lezzetli dönemi mart ve nisan aylarıdır. Gümüş balığının ince ve uzun olan vücudu yuvarlak pullarla örtülüdür. İri gözleri, iki sırt solungacı arası açık, göğüs solungaçları yüksekte ve kuyruk olan yüzgeçleri oldukça derin, çatallı bir özelliğe sahiptir. Eti oldukça lezzetlidir. Gümüş balığı özel ağlar ve kerne ile yakalanır. Bu balığın eti genellikle levrek avında olta yemi olarak da kullanılır.

Genellikle balık yavruları ve plankton adı verilen küçük canlılarla beslenirler. Bu balık mart ayının başından nisan ayının sonuna kadar yumurtlama dönemi yaşar. Tatlı sularda yaşayan türleri süs balığı olarak beslenir. Güney Kaliforniya sahillerinde yaşayan gümüş balıkları, her dolunayda ve mehtaplı yaz gecelerinde, gelgit olayının etkisiyle kumsal sahillerine sokulurlar. Dişi gümüş balıkları ıslak kumların yüzeyine çıkarak göğüs solungaçlarına kadar kuma gömülür ve orada yumurta yaparlar. Erkek balıklar da yumurtaların üzerine sıvılarını döküp yumurtaları döllerler. Yumurtlama işlemi bittikten sonra balıklar sıçrayarak dalgalara ulaşır ve yaşam alanlarına dönerler. Yumurtalar iki hafta sonra med olayının gerçekleşmesi zamanına kadar kumda kalıp gelişimini tamamlar. Suların ikinci yükselmesinden sonra yumurtalar suya kapılarak bir denize açılır ve yavrular dalganın etkisi ile sürüklenir. Sonra yüzerek beslenmeye başlarlar. Gümüş balıklarının bu üreme işini ayın hareketlerine göre nasıl ayarladıkları da merak edilen bir konudur. Protein bakımından oldukça zengin olan gümüş balığı, karbonhidrat ve şekerin az olması sebebiyle sağlıklı bir besindir. A, B1, B2 ve D vitaminleri yönünden de oldukça zengin olan bu balık siyah etli balıklar grubuna girmektedir. Beyaz etli balıklara kıyasla çok daha yağlıdır ve daha az jelatin barındırmaktadır. Bu sebeple haşlamaya uygun bir balık değildir Ayrıca sindirimi de daha zordur. Temmuz, ağustos ve eylül ayları boyunca rahatlıkla tüketilebilir.

Gümüş balığı ülkemizde başta Marmara bölgesi olmak üzere yaygın Karadeniz ve Akdeniz bölgelerinde de bulunmaktadır. Değişik su ortamlarına alıştırılmış olan bazı alt çeşitleri Sapanca ve İznik Gölleri gibi tatlı sularda bulunmaktadır. Türkiye dışında ise Atlas Okyanusu civarında özellikle İspanya, Portekiz ve Fas kıyılarında bulunmaktadır. Güneydoğu Asya ve çevre adaların kıyı kesimlerinde ise bu balığın alt türlerine rastlamak mümkündür. Süveyş Kanalı'na açılmasıyla beraber Akdeniz'e akın eden bu balık ve türleri bu yolla tüm denizlerimize yayılmıştır.