Balık çiftleşmesi, balıklar, herkesin dikkatini çeken su canlılarıdır. Solungaçları ile solunum yapan bu canlılar soğukkanlı olarak da bilinirler. Şayet özel bir alaka konusu değilse, merak konusu olsa da yaşamsal faaliyetleri araştırma konusu olmamaktadır. Bu hayati faaliyetlerden birisi de eşey başka bir deyişle çiftleşmedir. Balıkların ne şekilde çiftleştiği, nasıl ürediği esasında ilginç bir sorundur. İşte balıkların çiftleşmelerine konusunda gerçekler. Balıkların eşey uzuvlarına genellikle gonad ismi verilmektedir. Dişilerdeki gonad ovaryum, erkeklerdeki ise testis olarak adlandırılmaktadır.

Balıkların eşey uzuvlarına genellikle gonad ismi verilir. Dişilerdeki gonad ovaryum, erkeklerdeki ise testistir. Bu eşey organları çiftleşme dönemlerine yaklaşıldığında kendilerine özgü şekil ve renk alırlar. Misal olarak ovaryum açık sarı veya kahverengi bir nitelik alır ve taneli bir yapıya bürünür. Erbezi ise eşey mevsiminde beyaza dönüşür. Tatlı su balıkları çoğunlukla ovipar başka bir deyişle yumurtayla çoğalırlar. Bu eşey biçiminde döllenme balığın dışarısında başka bir deyişle dışta gerçekleşir. Dişi balık yumurtalarını, erkek olan balık ise spermlerini suya bırakır. Spermler suda bulunan yumurtaları döller. Bu sebeple eşey organları gelişmemiştir. Ovovivipar cinsi döllenme dahili olarak gerçekleşir. Erkek balıklardaki anal yüzgeç çiftleşme uzvu ve bu yüzgeçin bir bölümü alet misyonu görmektedir. Memelilerdeki eşey ve doğurmaya benzemeyen bu şekil üremede plasenta şu andaki yapıda değildir. Zigotun beslenmesi yumurtanın sağladığı vitellüs maddesi ile sağlanır. İleri ki zamanlarda yavrular kloak boşluğundan dışarı atılır.

Balıklar, yumurtaları bırakmak amaçlı çoğunlukla bir yuvayı, bir çukuru, su yosunları benzeri bitkilerin üzerlerini veya taşları seçerler. Tatlı su balıkları yumurtlamak amaçlı çok derin olmayan suları ve uygun bir yer olarak da akıntı hızı yüksek taşlık yerleri seçerler balıklar olgunlaşmış yumurtaların tümünü ya bir defada bırakır veya birden çok zaman aralıklarla bölüm bölüm bırakırlar. Gelişigüzel bırakılan yumurtalar var olsa da bazı durumlarda balıklar yumurtaların diğer balıklar aracılığıyla yenmesini önlemek amaçlı onları özel olarak hazırladıkları yuvalara bırakırlar. Birtakım balık türlerinin erkeklerinde de yumurtaların korunması içgüdüsü meydana gelmiştir ve yuvayı korurlar. Balıkların üremesinde kuluçka müddeti türden türe değişim gösterir. Bu değişikliğe etki eden bir faktör ise suyun sıcaklığıdır. Su ne civarı sıcaksa kuluçka müddeti o oranda kısalır. Bu da balıkların üremesinin hararet ile değiştirilebileceğini gösterir. Misal olarak bir balık türünde 5 derece sıcaklıkta 82 günlük sürede meydana gelen kuluçka müddeti, 10 derecede 41 güne indirilebilir.

Balıklardaki eşey organları çiftleşme zamanına yaklaştıkça kendilerine özgü nitelik ve şekil alırlar. Sözgelişi ovaryum açık sarı veya kahverengi bir nitelik alır ve tareli bir şekil haline gelebilmektedir. Erbezi ise eşey vaktiyle beyaz nitelik almaktadır. Tatlı su balıkları çoğunlukla yumurtlamayla çoğalmaktadırlar bu eşey şekline de ovipar denilmektedir. Bu eşey tamamı ile balığın dış kısmında gerçekleşmektedir. Bu sebeple eşey organları gelişmemiştir. Ovovivipar cinsi döllenme dahili olarak gerçekleşmektedir. Erkek olan balıklarda anal yüzgeç çiftleşme uzuvu bununla birlikte alet görevini üstlenmiştir. Balıklar, yumurtalarını bırakmak amaçlı bir yuvayı, çukuru ve su yosunları benzeri nebatları seçim ederler. Çünkü bu alanlar yumurtalar için koruyucu yapıdadır.